▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌▌
كامران رحیمی(نویسنده و پژوهشگر)-سايت ويرا - صدا و سیما رسانهی ملّی و مردمی بیگمان یكی از پر مخاطبترین و مؤثرترین رسانه محسوب می شود. پس از راه اندازی شبكهی استانی و عنایت به زبان و فرهنگ کردی ایلام استقبال مردم به هویت و فرهنگ خودی به عنوان پادزهری علیه تهاجم فرهنگی دو چندان شد اما این روند با افت كیفیتی و محتوایی برنامههای كردی در صدا و سیما بر کام نخبگان تلخ شد. به طور اختصار و طبقهبندی شده میتوان برنامههای محلّی صدا و سیما را در دو بخش مورد نقد و بررسی قرار داد:
1- ازحیث زبان و کاربرد آن؛
برهمگان روشن است كه زبان عامل ارتباط، محمل اندیشه، حدیث نفس و تولیدات هنری است، و این توانش وجه تمایز انسان از سایر موجودات است. زبان در واقع صورت ملموس و ظاهری و در یك كلام DNA یك فرهنگ محسوب میشود . بنابراین هرگونه كم توجهی یا بی توجهی بدان عواقب بسیار نامطلوب در انعكاس یك فرهنگ ( آن هم فرهنگ و تمدنی به قدمت استان ایلام ) در پی خواهد داشت . اكثر برنامههای کوردب كه در دوران اخیر ساخته شد چه از لحاظ زبانی، چه از لحاظ ساختار و نحو وجملهبندی و انتخاب واژگان اصیل عموماً یا گرته برداری ناقص از زبان رسمی بوده یا به طور كلی از اصالت و خصایص گویش «معیار کردی» به دور بوده است. بنابراین لازم است كه دست اندرکاران صدا و سیما با دعوت از ادبا، زبان دانان، زبان شناسان و همچنین گروه ویراستاران زبده، در تقویت، اعتلا، ارتقا و پیرایش و پالایش زبان اکثریت و متداول گام اساسی بردارند. بنابر اطلاعات موثق برخی از گویندگان و حتی برنامهنویسان ، از ادب و فرهنگ كردی و حتی رسمالخط كردی بی اطلاع هستند . آیا امكان دارد با این همه كمبود، برنامههای برای مردمی با این قدمت و اصالت ساخت؟
بر همگان واضح و مبرهن است هر زبانی دارای گونههای متعدد است که توسط اقشار مختلف جامعه با پایگاه اجتماعی متنوع تکلم میشود به عنوان نمونه گونه زبانی فرهنگیان و دانشگاهیان با گونه زبانی بازاریان و... متفاوت و قابل تشخیص است. اما برنامه نویسان صدا و سیما عموما از گونه زبانی قشرهای خاصی از جامعه استفاده میکنند که عموما با طنز و هزل و نوعی کمسوادی و ایلیاتی همراه است که در بلند مدت پرستیژ زبانی را مخاطره میاندازد به عبارت دیگر نسل جدید که برای اولین بار به دیدن و شنیدن این برنامهها میپردازند تصور کوچه و بازاری از زبان و فرهنگ خود را متصور میشوند!؟ در صورتی که با برنامههای متناسب و امروزی باید از سایر گونههای زبان نظیر گونه عقلانی، دینی، فلسفی، علمی و... نیز استفاده شود.
بنابر اذعان اكثر محققین و دانشمندان طراز اول ایران، زبان كردی از حیث گویشور و غنای ادبی بعد از فارسی دومین مقام در بین زبانهای ایرانی را داراست و باز بر اساس نوشته و گفتهی این بزرگان هرگونه خدمت و تقویت زبانهای ایرانی نهایتاً منتج به تقویت و اعتلای زبان رسمی میشود .
در واقع مسئولین صدا و سیما میتوانند با برگزاری كلاسهای با محتوای فرهنگ و ادبیات کوردی در تقویت كیفی و حتی كمّی برنامههای محلّی گام اساسی بردارند.
2- موضوع و محتوای برنامهها ؛
اكثر برنامههای محلّی صدا و سیمای ایلام حول و حوش زندگی عشایر،دامداری، فرهنگ چادرنشینی، زندگی روستایی و كشاورزی و بازدید از مناطق توریستی متمركز شده است .
این در حالی است كه امروزه عموماً اكثر جامعهی استان و حتی كشور زندگی شهری و صنعتی و حتی مدرنی دارند . این خصیصه استفاده از زندگی شهری و مظاهر مدرنیته نظیر موبایل، خودرو، اینترنت، روزنامه حتی در دورترین روستاها به عینه مشاهده می شود . از سوی دیگر به بركات تأسیس دانشگاهها و دانشكدهها در استان امروزه شاهد حضور قشر عظیمی از تحصیلكردگان در جامعه می باشیم که در قرن 21 نیازمند خوراك و دادههای امروزی هستند . صدا و سیما به همان اندازه به فرهنگ عشایری نزدیك می شود می بایست، خوراك فكری و فرهنگی نیمهی دیگر جامعه را فراهم كند .
چون اگر ایـن تـوازن ایجـاد نشود در نهایـت قشـر عظیمی از جامعه از رسانههای ملّی رویگردان میشوند. فولکلورزدگی برخی از تهیه کنندگان بر پخش و بازتولید موسیقی قدیمی و کم کاربرد نظیر هوره و موره و... که عموما علایق افراد مسن جامعه میباشد سیاست مخاطبگریزی و نهایتا مخاطب ستیزی را بخصوص در نسل جوان را در پی داشته دارد
واقعاً ساخت برنامههایی با درونمایههای عینی و ملموس نظیر مانند مشاهیر ایلام، جلسات نقد و بررسی شعر معاصر و نو، مباحث روانشناسی، زبانشناسی و تاریخی گفتگو با نخبگان و ساخت برنامههای مصائب و مشکلات امروزی به زبان معیار کوردی در جهت ارتقای فرهنگ عمومی و شهری وساخت و پخش موسیقی مدرن و سمفونیک کردی ... از الزامات و دستورالعملهای ویژهی دست اندرکاران صدا و سیما می بایست باشد .
در پایان هیچ كس منكر برنامههای جذّاب و پرزحمت دست اندركاران صدا و سیما نیست و مردم، روزنامهنگاران، ادبا و محققان همچنان معتقد به تداوم این برنامهها هستند . این قلم و بسیاری از نخبگان ضمن تایید و ساخت برنامههای محلّی،همچنان در انتظار ارتقا سطح كیفی و ارتقا برنامهها و از همه مهم تر ساخت برنامههای امروزی برای مخاطبان امروزی می باشند .
در زمینهی انتشار
نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
« ویرا » مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
« ویرا » از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب،
توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور
و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
تبلیغات سايت خبري ويرا
09120440191
تمام حقوق سایت متعلق به پایگاه اطلاع رسانی ویرا با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می باشد
نظرات
با تشکر از نگارنده فهیم این مقاله ارزشمند ، باید گفت متاسفانه هیچ تصور جدی و رسمی از زبان کوردی در برنامه های به زبان محلی در صدا و سیمای مرکز ایلام وجود ندارد.
سالهاست که صدا و سیما از نخبگان و نویسنده های برجسته در حوزه کوردی استفاده نمی کند و چند مدیر و معاون سالهاست که بر شیوه برنامه سازی چمبره انداخته اند تا به لفت و لیس های مدیر و تهیه کننده برسند واقعا جای تاسف دارد هر چه مدیر کل عوض می شود همه یا خواب تشریف دارند یا بی سواد و این مدیران عهد دقیانوس همچنان تصمیم گیرندگان شبکه استانی هستند ، این خانه نیازمند فکر نو و خانه تکانی اساسی است.
فید RSS نظرات این پست